Toen de vergunningen voor de gaswinning van het grote Groningenveld bij Slochteren werden afgegeven, werd de kans op aardbevingen erg klein geacht. De praktijk wees anders uit. Op 16 augustus 2012 registreerde het KNMI een beving in Loppersum met een kracht van 3,6 op de schaal van Richter. Langer en sterker dan verwacht. Daarna zijn er nog meer bevingen geweest.
Gevolgen van aardgaswinning
De aardbevingen in het Groningenveld hebben grote gevolgen gehad.
Het kabinet besloot een onderzoek in te stellen, naar de gevolgen van de bevingen en de schade-afhandeling, maar ook naar de gevolgen van minder gaswinning uit dit veld.
Het ging in 2013 nog om 54 miljard kubieke meter aardgas. In 2016 werd dit teruggeschroefd naar maximaal 24 miljard kuub per jaar. In 2017 heeft de regering besloten om dit verder terug te draaien naar 21,6 miljard kuub per jaar als gevolg van aardbevingen. Daarnaast is het voor bewoners makkelijker gemaakt de schade te verhalen. Onderzoek wijst er voorlopig op dat de bevingen te maken hebben met de specifieke kenmerken van het gasveld in Groningen. Gaswinning uit de kleine velden gaat niet gepaard met dergelijke bevingen.
Minder winning uit Groningen betekent dat wij moeten kiezen tussen of meer buitenlands aardgas importeren of meer winnen uit kleine velden.
Duidelijk is wel dat de reputatie van de gassector een deuk heeft opgelopen. De branche steekt daarom veel energie in het herstellen van het vertrouwen en het fungeren als een “goede buur” in de regio’s waar gas gewonnen wordt. Want het gaat niet alleen om energie die veilig, betrouwbaar en betaalbaar is, maar ook geaccepteerd. Want draagvlak voor gaswinning in eigen land is een voorwaarde bij de transitie naar een volledig duurzame energievoorziening.
Aardgaswinning kan bodemdaling veroorzaken. Als na een boring het gas uit de kleine poriën in de zandsteenlaag naar de oppervlakte is gestroomd, kunnen de lege poriën “inzakken”, waardoor de bodem kan dalen. Meestal gaat het om enkele millimeters per jaar, zonder schade voor huizen en gebouwen. Op termijn kan bodemdaling wel gevolgen hebben voor de waterhuishouding in een gebied, zodat bijvoorbeeld waterkeringen of gemalen aangepast moeten worden. Uiteraard worden deze kosten vergoed.
Buiten Groningen zijn er tientallen gasvelden in Drenthe, Friesland, Overijsel en op meerdere plaatsen op de Noordzee. Deze worden allemaal beschouwd als ‘kleine velden’ en zijn belangrijk voor de Nederlandse energievoorziening. Er zit ongeveer 335 miljard kuub gas in kleine velden.